Edukacja ekologiczna – gdzie można wyrzucić elektrośmieci?

Stara suszarka, niedziałający czajnik, a może telefon, który leży w szufladzie od lat — każdy z nas ma w domu elektrośmieci, ale nie każdy wie, gdzie można je bezpiecznie wyrzucić. Tymczasem zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny nie może trafić do zwykłego kosza. Zawiera substancje szkodliwe dla środowiska, ale też cenne surowce, które można odzyskać. W tym artykule pokażemy, jak legalnie pozbyć się elektrośmieci w Pruszkowie i okolicach, jakie są dostępne formy bezpłatnego odbioru, co mówi prawo i dlaczego to takie ważne — także dla przyszłych pokoleń.

Nie wrzucaj elektroniki do kosza! Czym są elektrośmieci i co z nimi zrobić?

Czy wiesz, że nawet coś tak małego jak pilot do telewizora albo elektroniczny termometr powinno trafić do specjalnego pojemnika, a nie do domowego śmietnika? Wiele osób wciąż nie zdaje sobie sprawy, że takie przedmioty to elektrośmieci, czyli zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny (w skrócie: ZSEE).

To każde urządzenie, które działało na prąd lub baterie i nie jest już używane. Nie chodzi tylko o lodówki, komputery czy telewizory. Elektrośmieciem będzie też rozładowana latarka, elektryczna szczoteczka do zębów, stara ładowarka czy nawet kabel USB.

Co je łączy? Po pierwsze: nie można ich wyrzucać do zwykłego kosza. Po drugie: zawierają materiały, które – jeśli trafią do środowiska – mogą być bardzo niebezpieczne. Wiele z nich ma w sobie ołów, rtęć, kadm, związki bromu. Rozkładają się przez dziesiątki lat, a po drodze mogą zatruwać glebę i wodę.

Ale to nie wszystko. Elektrośmieci to także źródło surowców, których coraz bardziej brakuje na świecie: złota, miedzi, aluminium, srebra, litu. Dzięki odpowiedniemu przetworzeniu te materiały można odzyskać. Właśnie dlatego mówimy, że elektroodpady są nie tylko problemem, ale i zasobem – pod warunkiem, że zostaną właściwie zebrane.

W 2025 roku obowiązują w Polsce jasne zasady:
– elektrośmieci nie mogą trafiać do żadnego domowego pojemnika,
– każdy zużyty sprzęt musi być oddany do punktu zbiórki lub odebrany w specjalny sposób,

W kolejnych rozdziałach pokażemy Ci dokładnie, co możesz z tym zrobić jako mieszkaniec Pruszkowa i okolic – legalnie, wygodnie i za darmo.

Obowiązki konsumenta przy zwrocie zużytego sprzętu

Wyrzucenie starego tostera do osiedlowego śmietnika może wydawać się prostym rozwiązaniem, ale jest niezgodne z prawem – i szkodliwe dla środowiska. Od kilku lat obowiązują w Polsce przepisy, które jasno określają, co należy zrobić ze zużytym sprzętem elektronicznym i elektrycznym.

Co grozi za niewłaściwe pozbycie się elektroniki?

Zgodnie z ustawą o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (ZSEE), elektrośmieci nie mogą trafiać do żadnego z domowych pojemników – ani na odpady zmieszane, ani na plastik, ani na bio. Każdy taki sprzęt powinien być oznaczony symbolem przekreślonego kosza na śmieci – to znak, że wymaga specjalnej utylizacji.

Jak legalnie i bez kosztów pozbyć się zużytego sprzętu?

Każdy z nas ma prawo – i obowiązek – odpowiednio pozbyć się zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Nie trzeba mieć wiedzy specjalistycznej ani ponosić dodatkowych kosztów. Wystarczy znać kilka kluczowych zasad, które wynikają z obowiązujących przepisów.

Oddajesz sprzęt – nie łamiesz przepisów

Ustawa o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym jasno zabrania wyrzucania elektrośmieci do pojemników komunalnych. Takie działanie jest nie tylko nielegalne (grożą za nie mandaty), ale też nieodpowiedzialne wobec środowiska.

Na szczęście prawo przewiduje szereg rozwiązań, które ułatwiają mieszkańcom legalne i darmowe oddanie starego sprzętu.

Co mówią przepisy?

1. Przy zakupie nowego – oddajesz stary bez problemu
   Sklepy, zarówno stacjonarne, jak i internetowe, mają obowiązek przyjąć od Ciebie zużyty sprzęt tego samego rodzaju. Jeśli zamawiasz np. nową kuchenkę, powinna zostać od Ciebie odebrana stara – niezależnie od tego, czy robisz zakupy na miejscu, czy online.
2. Duży sklep? Możesz oddać małe urządzenia bez kupowania
   Jeśli sklep ma powierzchnię powyżej 400 m², musi przyjąć drobny sprzęt (do 25 cm) bez konieczności robienia zakupów. Wystarczy przynieść np. elektryczną golarkę, suszarkę, słuchawki czy ładowarkę – i przekazać je do specjalnego punktu.
3. Każda gmina musi umożliwić bezpłatny zwrot elektrośmieci
   Obowiązkiem samorządu jest zorganizowanie miejsca, w którym mieszkańcy mogą oddać zużyty sprzęt – bez opłat i formalności. Najczęściej są to tzw. PSZOK-i. W Pruszkowie taki punkt prowadzimy jako MZO i stale go rozwijamy.

Dlaczego to się opłaca?

Oddając sprzęt legalnie, nie tylko działasz zgodnie z prawem. Przede wszystkim:

• chronisz środowisko przed szkodliwymi substancjami,
• pomagasz odzyskać cenne surowce (np. metale szlachetne),
• unikasz niepotrzebnych opłat i kar,
• wspierasz system odpowiedzialnego gospodarowania odpadami.

Zgodne z przepisami pozbywanie się elektrośmieci naprawdę nie jest trudne – wystarczy wybrać rozwiązanie dopasowane do Twojej sytuacji. Możliwości jest wiele, a wszystkie są całkowicie bezpłatne.

Gdzie oddać elektrośmieci? Wszystkie dostępne opcje

Zużyty sprzęt elektroniczny nie musi zalegać w szafie ani trafiać do przypadkowego kontenera. Na terenie Pruszkowa i okolic istnieje kilka bezpiecznych i całkowicie bezpłatnych sposobów pozbycia się elektrośmieci – w zależności od rodzaju urządzenia, jego wielkości oraz Twoich możliwości transportowych.

Poniżej przedstawiamy rozwiązania, które zapewniamy jako MZO, a także te dostępne w ramach ogólnych systemów zbiórki w sklepach.

Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK)

W Pruszkowie prowadzimy dla mieszkańców nowoczesny Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych przy ul. Stefana Bryły. To miejsce, do którego możesz przywieźć zarówno drobną elektronikę, jak i duży sprzęt AGD czy RTV – niezależnie od stanu technicznego urządzenia.

Na miejscu pomagamy posegregować odpady i udzielamy niezbędnych informacji. To idealne rozwiązanie, gdy chcesz oddać większą ilość elektrośmieci za jednym razem.

Zwrot sprzętu w sklepach

Warto pamiętać, że sklepy również mają obowiązek przyjmować elektrośmieci – jeśli kupujesz nowy sprzęt, możesz zostawić stary:

– w ramach zasady 1:1 (np. kupujesz nową lodówkę – oddajesz starą),
– lub oddać drobny sprzęt (do 25 cm) w dużych sklepach bez konieczności zakupu.

To dobre rozwiązanie, gdy wymieniasz urządzenie na nowe i chcesz szybko pozbyć się poprzedniego egzemplarza.

Dzięki wszystkim tym opcjom mieszkańcy Pruszkowa mogą wybrać najwygodniejszy sposób na legalne i ekologiczne pozbycie się elektrośmieci. Każda z nich działa w ramach systemu odbioru odpadów i ma na celu ochronę środowiska oraz zdrowia mieszkańców.

Miejskie i mobilne punkty zbiórki drobnego sprzętu

Jeśli nie możesz dotrzeć do PSZOK-u, a chcesz szybko i wygodnie oddać drobny sprzęt elektroniczny – jak ładowarka, telefon, suszarka czy małe radio – możesz skorzystać z punktów zbiórki rozmieszczonych na terenie Pruszkowa.

Do Twojej dyspozycji są:

– Miejskie Punkty Elektroodpadów, zlokalizowane:
• przy ul. Kraszewskiego 14/16 (obok budynku Urzędu Miasta),
• przy ul. Waryńskiego (obok Park & Ride).

– Mobilne Punkty Elektroodpadów, które działają cyklicznie:
• II sobota miesiąca – ul. Kraszewskiego, przed budynkiem Urzędu Miasta,
• IV sobota miesiąca – Al. Wojska Polskiego, przy pętli autobusowej vis-à-vis Lidla.

Wystarczy przynieść zużyty sprzęt w godzinach działania punktów.

Co się dzieje z elektrośmieciami po ich oddaniu?

Oddajesz zużyty telefon, mikser albo kabel USB – i co dalej? Czy naprawdę ktoś je jeszcze przetwarza? A może lądują w magazynie i zalegają latami? To pytania, które często pojawiają się wśród mieszkańców. Dlatego warto przyjrzeć się, jak wygląda droga elektroodpadów po tym, jak trafią do jednego z punktów zbiórki.

Krok 1: Selekcja i transport

Zebrane elektrośmieci – z PSZOK-u są w pierwszej kolejności sortowane. Duże urządzenia trafiają osobno, a małe i drobne elementy są umieszczane w odpowiednich kontenerach. Wszystko odbywa się zgodnie z przepisami o gospodarce odpadami i dokumentowane w systemach ewidencji.

Następnie odpady trafiają do zakładów przetwarzania – specjalistycznych instalacji zajmujących się demontażem i odzyskiem.

Krok 2: Demontaż i odzysk surowców

W zakładzie sprzęt jest rozbierany na części pierwsze. Oddziela się obudowy, silniki, płytki drukowane, baterie, szkło, przewody i inne komponenty. Elementy zawierające substancje niebezpieczne (np. freony z lodówek, rtęć z lamp) są wydzielane i przekazywane do bezpiecznej neutralizacji.

To, co nadaje się do recyklingu, trafia do dalszego przetworzenia. Wyspecjalizowane firmy odzyskują z elektroodpadów m.in.:

– miedź z uzwojeń silników i przewodów,
– aluminium z obudów,
– złoto i srebro z elementów elektronicznych,
– tworzywa sztuczne do ponownego wykorzystania.

Krok 3: Drugie życie surowców

Odzyskane materiały trafiają z powrotem na rynek. Miedź i aluminium mogą zostać wykorzystane np. w kablach, rowerach czy konstrukcjach budowlanych. Tworzywa sztuczne – w produkcji narzędzi, mebli, a nawet nowych obudów AGD. Złoto ze starych telefonów bywa wykorzystywane w produkcji nowych podzespołów elektronicznych.

Z jednego zużytego laptopa można odzyskać nawet 250 gramów aluminium i kilka gramów metali szlachetnych. Dlatego każde urządzenie, które trafia do zbiórki, ma realną wartość – nie tylko ekologiczną, ale też ekonomiczną.

Dzięki legalnemu przekazaniu elektrośmieci pomagasz uruchomić cały proces odzysku i recyklingu. Surowce z Twojego starego urządzenia mogą posłużyć do produkcji nowych przewodów, części elektronicznych czy elementów konstrukcyjnych. Choć nie każda ładowarka wróci jako nowy telefon, to właśnie dzięki odpowiedniej segregacji zmniejszamy potrzebę wydobycia metali, ograniczamy odpady i realnie chronimy środowisko. To konkretne działanie, które naprawdę ma znaczenie.

Mały sprzęt, wielka odpowiedzialność

Elektrośmieci to nie tylko niepotrzebne przedmioty zalegające w szafie. To także odpady, które – jeśli trafią w niewłaściwe miejsce – mogą szkodzić środowisku, zanieczyszczać wodę, glebę i powietrze. Ale mogą też stać się cennym źródłem surowców i częścią gospodarki opartej na odzysku.

Dlatego warto wiedzieć, co z nimi zrobić. Możliwości są na wyciągnięcie ręki: Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów w Pruszkowie lub zwrot w sklepie – każdy z tych sposobów jest legalny, bezpłatny i dostępny dla mieszkańców.

Oddając elektrośmieci tam, gdzie trzeba, działasz nie tylko zgodnie z prawem. Przede wszystkim bierzesz odpowiedzialność za to, co po sobie zostawiasz – dla miasta, w którym żyjesz, i dla tych, którzy będą tu mieszkać po nas.